Voorzitter, college, collega-raadsleden en inwoners hier of thuis,
We bespreken vandaag de Kadernota: de opmaat naar de begroting. Het moment waarop we koers bepalen, waarin keuzes worden gemaakt over wat we als gemeente wél en niet doen. En laat ik maar met de deur in huis vallen: deze Kadernota stelt teleur.
En dat ligt niet aan het vele werk van de ambtelijke organisatie – daarvoor onze waardering. Nee, het ligt aan de manier waarop het college ervoor kiest deze Kadernota te behandelen.
Want er is iets fundamenteel veranderd. De laatste informatie van het Rijk geeft ons als gemeente aanzienlijk meer financiële ruimte. De hogere bijdrage verzacht de financiële pijn voor de jaren 2026 en 2027.
Maar wie deze Kadernota leest, merkt daar weinig van. Het college houdt vast aan eerder bedachte ombuigingen en belastingverhogingen. Alsof er niets veranderd is. Alsof we niet opnieuw naar de cijfers zouden moeten kijken.
Voorzitter, dat geeft een volstrekt verkeerd signaal af aan de raad én onze inwoners.
Een krachtig bestuur had de Kadernota van de agenda gehaald en direct met de raad om tafel gezeten om tot een aangepast voorstel te komen.
In plaats daarvan koos dit college ervoor raadsleden te laten zweten op voorstellen waarvan zij wisten dat ze achterhaald zijn door de hogere uitkering. Ombuigingen en belastingverhogingen die van tafel kunnen, of in elk geval anders ingevuld. Niet erg netjes, zeker niet als we samenwerking tussen raad en college hoog in het vaandel hebben staan.
Blijven we uitgaan van deze Kadernota, dan worden veel bedrijven hard geraakt. Eerst de landelijke btw-verhoging naar 21%, en nu ook nog een verhoging van de lokale lasten. Dat is voor ons onacceptabel.
Het college wil dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Maar in de praktijk betekent dat: alle huiseigenaren zijn de klos. Terwijl wij bij woningbouw juist nadrukkelijk willen inzetten op starters en jonge gezinnen. Met de huidige huizenprijzen is dat al lastig genoeg.
En als je eigen gemeente dan ook nog eens komt met een extra lastenverhoging, dan is dat voor velen de spreekwoordelijke druppel. De aankoop wordt uitgesteld of onhaalbaar. Terwijl we juist deze mensen keihard nodig hebben voor de groei en bloei van onze gemeente. Wij zullen er alles aan doen om die groei mogelijk te maken.
Laten we dus opnieuw naar de cijfers kijken. Draai onnodige ombuigingen terug. Voer geen maatregelen door zonder heldere onderbouwing. Geen belastingverhogingen als dat niet hoeft.
Onze fractie staat voor een financieel gezonde gemeente – dat hebben we vorig jaar ook al laten zien. Die lijn zetten we voort. Er is nu meer ruimte, maar die wordt niet benut.
Voorzitter, wat willen wij?
Ruimte voor groei. Voor woningbouw, zodat jongeren, gezinnen en ouderen in Lochem kunnen blijven wonen. Voor bereikbaarheid, zodat dorpen verbonden blijven. Aandacht voor sport, cultuur en onderlinge verbinding. En ruimte voor ondernemers om te doen waar ze goed in zijn.
En dat vraagt om duidelijke keuzes. Geen lapwerk. Geen automatisme bij bezuinigingen. Maar een koers met visie. En vooral ook het lef om te zeggen wat we níét meer doen.
Voorzitter, daarom vragen wij opnieuw aandacht voor de takendiscussie. Onze fractie pleit daar al jaren voor. Maar het lijkt erop dat het college die discussie niet durft aan te gaan.
Zolang we dat uitstellen, blijven we rommelen in de marge. Dan herschrijven we oude plannen in plaats van helder koers te varen.
Voorzitter, wij zijn mede-initiatiefnemer van het amendement dat u straks wordt voorgelegd – met dank aan Henk Datema. Daarmee zorgen we ervoor dat de uitkomsten van de meicirculaire worden verwerkt in de begroting. En dat de raad op basis van actuele informatie opnieuw kan bepalen wat écht nodig is.
We vragen van het college lef om bij te sturen. Geen koers houden uit gewoonte, maar bijsturen omdat het noodzakelijk is om vooruit te komen.
Voorzitter, tot slot:
De VVD-fractie wil vooruit. Op basis van een goede strategische visie. Met verstand én vertrouwen in wat we samen kunnen bereiken. Dat begint vandaag. Met keuzes die kloppen.
Dank voor uw aandacht.
